Işıl Erverdi ile Üzüm serisi ve evlat kitapları üzerine konuştuk

Bugün sosyal mesafeden röportajlarımda konuğum, Işıl Erverdi. Kendisi çevirmen, yayıncı ve çocuk kitapları yazarı! “Üzüm’ün Uyku Kitabı: Tatlı Rüyalar Üzüm”, “Üzüm’ün Beslenme Kitabı: Afiyet Olsun Üzüm!” ve “Üzüm’ün Tuvalet Kitabı: Anne Bitti!” kitaplarından oluşan Üzüm’ün Gelişim Günlükleri Serisi ile tanıştık. Çocuk kitapları yazarlığı, yayıncılığı üzerine keyifli bir söyleşi yaptık. Bugünün söyleşisi daha çok ebeveynlerin ilgisini çekecek…

Keyifli okumalar…

#evdeyimokuyorum

ÇOCUK KİTAPLARI YAZARI VE YAYINCISI OLARAK BURADAYIM

– Işıl Hanım merhaba! Bu hep ilk sorum: Işıl Erverdi kimdir? Kendi gözünden, kendini nasıl anlatır? Merhaba! Çocuk kitapları yazarı ve yayıncısı olarak buradayım… Elbette hepimizin birçok farklı kimliği var. Benim öncelik sıram bir kadın ve anne olmam. Yaşadığım ülkenin ve toplumun şartlarında kadın, anne, yurttaş, yayıncı ve yazar olarak elimden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyorum.

– Yazmaya nasıl başladınız?

Yazma pratiği her çocuk gibi benim için de ilkokulda başladı. O zamandan beri yazmaktan keyif aldığımı söyleyebilirim. Profesyonel hayata çevirmen ve editör olarak başlayınca yayınlanan ilk yazılarımı da yazmış oldum.

– Yazma rutininiz nedir?

Genelde kitabın yayın zamanı geldiği zaman yazıyorum. Önemli olan projenin tamamen hazır olması. Birkaç yıl alabiliyor bazen bu hazırlık… Yazma, kitabın ortaya çıkmasında en az vakit alan bölüm oluyor.

– Üzüm’ün serisi buluşturdu bizi. Bize bu seriden, Üzüm’den bahseder misiniz?

Tabii, memnuniyetle. Üzüm’ün Gelişim Günlükleri serisi hem çocuklar hem de yetişkinler için kaleme alınmış bir seri. Serinin şimdilik üç kitabı var. Üzüm’ün Uyku Kitabı: Tatlı Rüyalar Üzüm, Üzüm’ün Beslenme Kitabı: Afiyet Olsun Üzüm! ve Üzüm’ün Tuvalet Kitabı: Anne Bitti!

– Ekip var bu kitapta. Kimler hangi bölümleri yazdı, çizdi?

Her kitabın başında, bir oğlan çocuğu olan kahramanımız Üzüm’ün günlük rutini anlatan bir hikâye ve ardından da başlıkla ilgili uzman psikologların kaleme aldığı bir ebeveyn kitabı var. Başlangıçtaki hikâyeleri ben kaleme aldım, ebeveyn kitaplarını Uzman Psikolog İrem Akın ve Uzman Psikolog Duygu Karaer hazırladı. Kitabın illüstrasyonları ve görsel tasarımı Burak Akbay’a ait.

(Duygu Karaer, İrem Akın)

ÇOCUĞUN İLK DÖNEMİ OLDUKÇA ZOR VE KARANTİNADA DAHA DA ZOR GEÇEBİLİR

 

– Bu seri, özellikle karantina günlerinde ebeveynler için bir rehber diyebilir miyiz? Çünkü sadece bir çocuk kitabı değil, aynı zamanda ebeveyn için yazılmış uzman bölümleri de var…

Evet, her bir kitap aynı zamanda söylediğiniz gibi bir ebeveyn rehberi. Bu ebeveyn rehberlerinde de temel amaç ebeveyne, özellikle de anneye, çocuk yetiştirme sürecinde ihtiyaç duyduğu duygusal desteği sağlamak. Duygu ve İrem bu noktada klinik deneyimlerini ortaya koydular. Annelerin en çok tıkandıkları yerleri belirleyip özenle tavsiyelerde bulundular. Çocuğun ilk dönemleri zaten oldukça zor bir süreçken bir de karantinayla birleşmesi ebeveynleri zorlayacaktır… Aile ve dostlarımızdan ayrı kalmak zorunda olduğumuz bu günlerde, uzmanlar ve kaynak kitaplar kurtarıcı rol oynayabilir.

– Peki bu seri nasıl çıktı ortaya?

Çocuk yetiştirmenin zorlukları malumunuz… Çocuk bakımıyla ilgili teknik konular kadar annelerin ve anne adaylarının duygusal desteğe de fazlasıyla ihtiyacı oluyor. Ben de kendi deneyimim sırasında bu konularda Türkçe yerel kaynak sıkıntısı olduğunu fark ettim. Yabancı kaynaklar, kültürel farklılıklar nedeniyle her zaman tam manasıyla işlevsel olamayabiliyordu. Böylece hem çocuk gelişimiyle ilgili teknik konuları hem de annenin ihtiyaç duyacağı duygusal desteği sağlayacak yerel bir yayın yapma fikri ortaya çıktı. Bu noktada bizim toplumumuzda çalışmış ve deneyim kazanmış uzmanlarla çalışma fikri doğdu. Kitapların hem çocuğa hem de anneye ait olması fikri de yayın ekibimizce kabul gördü. Bu noktada konuyla ilgili, çocukta da ebeveyne paralel bir farkındalık yaratılmış olacaktı.

– Araştırma ve yazım süreci nasıldı? Psikologlar ile nasıl bir yol izlediniz?

Yine oldukça uzun bir hazırlık döneminden bahsedebiliriz. Kişisel tecrübelerim süreçte önemli yer tuttu belirttiğim gibi… Okumalar sürecin değişmez parçası elbette. Bu süreç sonunda önce hikâye kısımlarını yazdım. Ardından Duygu ve İrem’e sundum ve birlikte ana hatları belirledik. Beraber çalışırken ben hem bir anne olarak hem de kitabın editörü olarak kafamdaki soru ve sorunları onlara aktardım. Benim aktardıklarım genelde onların da en çok karşılaştığı sorunlardı… Böylece klinik deneyimleri ve araştırmalarıyla ebeveyn rehberlerini kaleme aldılar.

(İrem Akın, Duygu Karaer, Işıl Erverdi)

ÇOK İŞLEVSEL VE PRATİK TAVSİYELER VAR

 

– Üç kitabı tek tek de ele alalım istiyorum. Üzüm’ün Uyku Kitabı ile başlayalım. Buradaki ilerleyişinizi, çalışmalarınızı anlatır mısınız? Uykunun fizyolojisinden başlayarak ebeveyni bilgilendiriyorsunuz…

Sözü uzmanlara bırakmak gerekirse, uyku konusunda en çok altını çizdikleri konu “rahatlama”. Uykuya geçişte rahatlama ve rahat olma hali esas. Hem çocuk hem de anne için elbette. Çocuğun uyku rutinini oluştururken yapılması gerekenler bu kitapta öne çıkıyor.

– Peki Üzüm’ün Beslenme Kitabı’nı konuşalım? İlk beslenme döneminden katı gıdaya geçişe kadar bilgilendirme yapıyorsunuz…

Beslenme konusunda da en çok öne çıkan çocuğu zorlamamak ve yine rahat olmak… Bunu yapmak her zaman çok kolay ve mümkün olmasa da uzmanlarımızın bu konuda çok işlevsel ve pratik tavsiyeleri var…

– Üzümün Tuvalet Kitabı’ndan da bahsedelim? Boşaltımda duygusal boyuttan söz ediyorsunuz…

Tuvalet Kitabı, serinin kitapları arasında en uygulamaya yönelik olanı…  Çünkü her çocuğa kendi özellikleri doğrultusunda bir tuvalet eğitimi veriliyor. Diğer başlıklardaki gibi buranın da duygusal arka plan olarak yetişkinlik hayatında bir yansıması oluyor. Dikkat edilmesi gereken bütün hususlar uzmanlarımız tarafından vurgulandı.

– Bu serinin yayına hazırlanmasının sizi en çok heyecanlandıran yanı ne oldu?

Türkçede çocuk kitabı ve ebeveyn rehberinin bir arada olduğu bir kitabın ilk kez yayınlanıyor olması beni çok heyecanlandırdı. Uzmanların klinik deneyimlerinin okura bu denli dolaysız aktarılması ve kitapların illüstrasyon ve tasarımlarının da alışılmadık olması aynı şekilde…

(Işıl Erverdi, Duygu Karaer, İrem Akın)

ÇOCUKLAR İÇİN ROMAN VE ÖYKÜLER DE YAYINLIYORUZ

 

– Işıl Hanım çevirileriniz de var. Yazım alanında başka neler yapıyorsunuz?

Evet, söylediğim gibi çevirmen ve editör olarak çalıştım. Fransızca ve İngilizceden çeviri yaptım. Bu dönemde ise sadece çocuk kitapları yazıyor ve çeviriyorum.

– 2018’de, Kumdan Kale yayınevini kurdunuz. Bu konuda da konuşalım. Sadece çocuk kitapları basıyorsunuz, değil mi?

Evet, sadece çocuk kitapları yayınlıyoruz. Çocuklar için bebeklik ve okul öncesi dönemden ilk gençlik çağına kadar uzanan yayınlarımız var. Ağırlıklı olarak resimli çocuk kitapları ve referans kitaplar, ayrıca çocuklar için roman ve öyküler de yayınlıyoruz.

– Kumdan Kale’nin yayın çizgisi nedir?

Yayın çizgimizde hem içerik olarak hem de yazar ve çizerler olarak yerellik öne çıkıyor. Çeviri eserlere yer vermek yerine öncelikli olarak yaşadığımız çevreyi ele alan kitapları yine ülkemizde yaşayan yazar ve çizerlerle birlikte üretiyoruz. Elbette güncellikten veya dünya meselelerinden uzak kaldığımız düşünülmesin! Türkiye’de dünyayı kendi penceremizden okumamızı sağlayacak donanımda yerel yazar ve çizerlere sahip olduğumuzu düşünüyorum… Örnek vermem gerekirse Türkiye’nin Ağaçları Albümü bu yerelliği, İngilizce- Türkçe çift dilli kitaplarımız ve çocuklar için bir bilim tarihi kitabı olan Kamera Obskura da bu globalliği hedefliyor. Bir önemli nokta da fiyat politikamız. İçerik ve çizim açısından nitelikli eserleri herkesin ulaşabileceği şekilde yayınlamaya çalışıyoruz.

– Karantinada kalma süreci sizi nasıl etkiledi? Hemen onu da sorayım.

Bütün dünya hep birlikte çok zor bir süreçten geçiyoruz. Sosyal ve ekonomik açıdan kaygı verici. Herkes gibi ben de kaygılıyım. Karantina günleri ev hayatı ekseninde devam ediyor…

ZOR GÜNLERİ BİR AN EVVEL ATLATMAYI UMUT EDEREK…

 

– Yayıncılıkta hedefiniz nedir?

Her işte olduğu gibi yayıncılıkta da sürdürülebilirlik esas. Hatta ülkemizin koşullarında yayıncılık için bu daha da kritik bir konu. Uzun yıllar yayıncılık yapabilmeyi umut ediyorum.

– Kumdan Kale’de bir kitabın yayına hazırlanma süreci nasıl geçiyor?

Herkesin birçok farklı alanda uzman olduğu çok küçük bir yayın ekibimiz var. Kitap fikri ortaya çıktığında herkesin sürece katkısı oluyor. Metin, çizim, tasarım, grafik düzenleme… Hatta ebattan kitabın kâğıdına kadar herkesin dahil olduğu bir süreç oluyor. Ekip olarak hazırladığımız kitaplar dışında kalan kitaplarda ise standart baskıya hazırlık süreci işliyor.

– Peki bir kitabı yayımlamaya karar vermek için hangi koşullardan geçiriyorsunuz?

Yayınlanacak eserin içerik ve çizim açısından nitelikli olması esas… Ayrıca yayınevinin o seneki yayın programının durumu da belirleyici.

– 2019 nasıl geçti? Özellikle içinde bulunduğumuz süreçle birlikte 2020’yi nasıl değerlendiriyorsunuz?

2019’da hedeflediğimiz 15 kitabı yayınladık. Okurumuzdaki karşılığı da olumlu oldu. 2020 ise, farklı bir yıl. Bu yıl 20 civarında kitap yayınlamayı hedefliyorduk. Ancak birçok yayınevi gibi biz de yeni kitap yayınlamayı durdurduk. Hepimiz evlerimizde gelecek projelerimiz için hazırlıklar yapıyoruz.Zor günleri bir an evvel atlatmayı umut ederek…

Damla Karakuş: Teşekkür ederim.

Işıl Erverdi: Teşekkür ederim.

*

Damla Karakuş

[email protected]

Instagram: biyografivekitap